انواع مختلفی از تجهیزات برای درمان‌های گوناگون در دندانپزشکی کاربر دارند. آنگل دندانپزشکی یکی از آن‌هاست! این ابزار به موتور مخصوص (میکروموتور یا ایرموتور) متصل شده و نیروی چرخش را به فرز منتقل می‌کند. آنگل قابلیت کنترل سرعت و گشتاور دارد و با دقت بالا، صدای کمتر و راحتی کار بیشتر (به‌نسبت سایر تجهیزات مشابه مانند توربین)، نقش کلیدی در کیفیت درمان‌های دندانپزشکی ایفا می‌کند. در ادامه این محتوا با ما همراه باشید تا به‌طور کامل به بررسی آنگل دندانپزشکی بپردازیم.
آنگل دندانپزشکی چیست؟
یکی از ابزارهایی که در فرآیندهایی اعم از تراش دادن، برداشتن پوسیدگی، انجام بروساژ، پروفیلاکسی در جرم گیری، پایش و بسیاری از کارهای ترمیمی و پروتزی دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد، آنگل دندانپزشکی است. آنگل دندانپزشکی بر روی موتور مخصوص (دستگاه‌هایی به‌نام میکروموتور و ایرموتور) متصل می‌شود و نقش انتقال نیرو به فرز را ایفا می‌کند. فرز درواقع همان بخشی است که به چرخش در می‌آید و فرآیندهای ترمیمی بر روی دندان را پیاده‌سازی می‌کند.
آنگل‌های دندانپزشکی درواقع ابزاری مشابه با توربین‌های دندانپزشکی در فرآیندهای ترمیمی به حساب می‌آیند؛ اما با تفاوت اینکه آنگل با سرعت و گشتار قابل تنظیم موتور می‌چرخد ولی توربین با هوا کار می‌کند. به دلیل اینکه این وسیله، دقت بالا، صدای کم و قابلیت کنترل مناسب را دارد، از آن به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین و پُرکاربردترین ابزارهای دندانپزشکی یاد می‌شود. با وجود چنین مزیت‌هایی می‌توانید از نقشی حیاتی آنگل را در کیفیت درمان‌های دندانپزشکی آگاه شوید.
به نقل از وبسایت shop.trigiene:
Contra Angle Dental Handpieces are designed for precision and ease, featuring ergonomic designs that ensure comfort and reduce fatigue. These handpieces offer the reliability and efficiency every dental professional seeks. Ideal for a variety of procedures, they provide the precision needed for exceptional dental care.
ترجمه به فارسی:
هندپیس‌های دندانپزشکی Contra Angle برای دقت و سهولت طراحی شده‌اند و دارای طرح‌های ارگونومیک هستند که راحتی را تضمین کرده و خستگی را کاهش می‌دهند. این هندپیس‌ها قابلیت اطمینان و کارایی مورد نظر هر متخصص دندانپزشکی را ارائه می‌دهند. این هندپیس‌ها برای انواع روش‌ها ایده‌آل هستند و دقت مورد نیاز برای مراقبت‌های استثنایی از دندان را فراهم می‌کنند.
بررسی ساختار و اجزای آنگل دندانپزشکی
آنگل‌های دندانپزشکی به‌طور معمول به‌صورت زاویه‌دار طراحی می‌شوند. طراحی زاویه‌دار آنگل منجر به کنترل و دید بهتر دندانپزشکی هنگام انجام فرآیندهای درمانی به‌خصوص در نواحی خلفی دهان خواهد شد. آنگل‌های دندانپزشکی از اجزا مختلفی تشکیل می‌شود که در ادامه شرح می‌دهیم:
- بدنه اصلی آنگل: بدنه اصلی در واقع همان محل نگهداری آنگل در دست دندانپزشکان است که مسیر انتقال نیرو از موتور به سر آنگل از این بخش می‌گذرد.
- هِد یا سر انگل: این بخش محل قرار گیری فرزهای مخصوص برای انجام فرآیندهای مختلف درمانی است.
- گیربکس و چرخ‌دنده‌ها: مسئول انتقال، کاهش یا افزایش سرعت در چرخش فرزها هستند.
- ورودی و خروجی آب و هوا: شامل ورودی از میکرموتور و خروجی از نازل سر آنگل می‌شوند.
- کلید یا رینگ قفل‌کننده: این موارد به‌منظور قرار دادن و خارج کردن فرز تعبیه شدند.
ساختار داخلی آنگل
ساختار داخلی آنگل، شامل مجموعه‌ای از چرخ‌دنده‌ها و شفت انتقال نیرو می‌شود؛ که نوع و نسبت آن‌ها تعیین‌کننده سرعت و قدرت نهایی دستگاه است. به زبان ساده یعنی، سرعت و قدرت چرخش فرزهای نصب شده بر روی آنگل به‌طور مستقیم بستگی به این موارد دارد. با توجه به این اجزا داخلی، آنگل‌های دندانپزشکی در مدل‌های مختلفی اعم از سرعت کاهشی، ثابت و افزایشی تولید می‌شوند. این مدل‌ها هرکدام کاربردهای مختلفی داشته که در ادامه مقاله در بخش انواع آنگل دندانپزشکی با دقت بیشتر مفصل شرح می‌دهیم.
آنگل دندانپزشکی از چه جنسی ساخته می‌شود؟
به‌طور معمول در ساخت آنگل‌های دندانپزشکی از آلیاژهای سبک مانند استیل ضدزنگ یا آلومینیوم تقویت‌شده استفاده می‌شود. بهره‌مندی از این نوع آلیاژ‌ها علاوه‌بر سبک بودن منجر به افزایش مقاومت و استحکام بالای آنگل خواهد شد. سطح بدنه این ابزار را به‌طور ارگونومیک و مناسب طراحی می‌کنند و همچنین قابلیت ضدلغزش را نیز در آن قرار می‌دهند. ضد لغزش بودن آنگل دندانپزشکی، امکان کنترل و هدایت بهتری برای دندانپزشک فراهم می‌کند.
کاربردهای آنگل دندانپزشکی
آنگل دندانپزشکی کاربردهای گسترده‌ای در حوزه فرآیندهای درمانی و ترمیمی دندانپزشکی دارد. به‌طور مثال برداشتن پوسیدگی و آماده سازی حفره، تراش دندان برای درمان‌های ترمیمی و زیبایی و غیره از جمله مهم‌ترین کاربردهای آنگل محسوب می‌شوند. در ادامه لیستی کامل از کاربردهای آنگل دندانپزشکی را معرفی کردیم:
- برداشت پوسیدگی و آماده‌سازی حفره
- تراش دندان در درمان‌های ترمیمی و زیبایی
- پالیش و فینیشینگ کامپوزیت‌ها (صاف و براق کردن کامپوزیت)
- انجام تراش‌های پروتزی با آنگل‌های افزاینده (آماده‌سازی دندان قبل از روکش یا بریج)
- اجرای مراحل مختلف درمان ریشه با اتصال فایل‌های روتاری (پاکسازی کانال‌های ریشه دندان)
- برداشتن یا شکل دادن استخوان یا بافت سخت
- استفاده در دندانپزشکی کودکان
مزایای آنگل دندانپزشکی
همانطور که تا به اینجا متوجه شدیم، آنگل دندانپزشکی یکی از ابزارهای کلیدی در درمان‌های ترمیمی و زیبایی دندانپزشکی است. زیرا مزیت‌های فراوانی مانند طراحی ارگونومیک و راحت در استفاده، ساختار مکانیکی دقیق و دوام بالا دارد. در ادامه به بررسی کامل مزیت‌های آنگل دندانپزشکی نیز می‌پردازیم.
دسترسی آسان به نواحی خلفی
به‌دلیل طراحی زاویه‌دار سر (هد) آنگل، استفاده از این ابزار در نواحی پشت دهان و دندان‌های خلفی نیز به سادگی اتفاق می‌افتد. یعنی دسترسی دندانپزشک به برخی از دندان‌ها از درجه سختی بیشتری برخوردار بوده که با وجود قابلیت زاویه‌دار، این دسترسی آسان می‌شود. همچنین این طراحی به کاهش خستگی دست دندانپزشکی نیز منجر خواهد شد.
کنترل بالا و دقت در کار
استفاده از آنگل باعث می‌شود دندانپزشک تراش‌های ظریف، برداشت پوسیدگی و فرآیند فینیش و پالیش را به‌طور دقیق و کنترل شده انجام دهد. این مزیت‌ها ناشی از سرعت مناسب و قابلیت بدون لرزش ابزار است.
تولید گرمای کمتر
یکی دیگر از مزیت‌های آنگل‌های دندانپزشکی، عدم تولید گرمای زیاد به حساب می‌آید. تولید حرارت کمتر یکی از مسئله‌های مهم در زمینه کار کردن با ابزارهایی مانند آنگل به‌منظور انجام خدمات و فرآیندهای ترمیمی و درمانی دندان است. حرارت بالا می‌تواند عوارضی نظیر آسیب به پالپ و بافت‌های نرم اطراف، حساسیت یا درد پس از درمان، کاهش کیفیت اتصال مواد ترمیمی، کاهش دقت تراش و سخت شدن کنترل بر روی فرز و غیره داشته باشد. علت کم حرارت بودن فرآیند چرخش فرز در آنگل را میتوان سرعت پایین‌تر و گشتاور بالای آن به نسبت سایر تجهیزات مانند توربین‌ها دانست.
سازگاری با انواع فرزهای تخصصی
آنگل‌های دندانپزشکی به‌طور کلی به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که با انواع فرزها و برس‌ها سازگار باشند. همین سازگاری بالای آنگل‌ها با انواع فرزها، منجر به این شده که برای طیف وسیعی از درمان‌ها مانند جرم‌گیری، برداشتن پوسیدگی‌های عمیق و ترمیم قابل استفاده است.
دوام و طول عمر بالا
آنگل دندانپزشکی، یکی از بادوام‌ترین و مقاوم‌ترین تجهیزات ترمیمی محسوب می‌شود. به دلیل ساختار دنده‌ای و سرعت پایین، استهلاک آنگل بسیار کمتر از هندپیس‌های سرعت بالا است. این موضوع منجر به دوام بالای ابزار شده و هزینه تعمیر و نگهداری را نیز کاهش می‌دهد.
شرح دقیق عملکرد آنگل دندانپزشکی
آنگل دندانپزشکی نیروی محرکه را از دستگاه موتور (میکروموتور یا ایرموتور) دریافت می‌کند و به چرخش در می‌آید تا درمان‌های مورد نظر انجام شوند. با این حال، فرآیند دقیق و عملکرد آنگل دندانپزشکی شامل چند مرحله می‌شود که در ادامه شرح می‌دهیم.
- اتصال آنگل به موتور: در ابتدا آنگل به دستگاه میکروموتور یا ایرموتور متصل می‌شود.
- انتقال نیرو از طریق شفت: سپس نیروی مورد نیاز برای چرخش (نیروی الکتریکی یا بادی) در دستگاه تولید شده و از طریق شفت‌ها و میله‌های انتقال نیرو به چرخ‌دنده‌های داخلی آنگل دندانپزشکی انتقال پیدا می‌کند.
- تبدیل سرعت و گشتاور توسط چرخ‌دنده‌ها: در داخل آنگل مجموعه‌ای از چرخ‌دنده‌ها وجود دارند که مسئول تنظیم سرعت هستند. نیروی تولید شده در دستگاه از طریق میله‌های مخصوص به این بخش منتقل می‌شود تا سرعت و گشتاور تنظیم شوند.
- انتقال نیرو به هد و چرخش فرز: پس از اینکه سرعت و گشتاور تنظیم شد، نیرو به بخش هد یا سر آنگل منتقل شده تا فرزهای آنگل به چرخش در آیند.
- خنک سازی و شست و شو: هنگامی که فرزها می‌چرخند و به اصطلاح آنگل در حال فعالیت است، سیستم خنک سازی و شست و شو نیز فعال می‌شود. این سیستم می‌تواند ترکیبی از آب و هوا در برخی آنگل‌ها باشد.
انواع آنگل دندانپزشکی
آنگل‌های دندانپزشکی به دسته‌ها و انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. این دسته‌بندی و انواع با توجه به نوع سیستم تغذیه، طریقه قرار گیری و نصب فرزها، رنگ‌بندی نوار و کاربرد آنگل‌ها متفاوت هستند. در ادامه هرکدام از انواع مختلف آنگل‌های دندانپزشکی را بررسی خواهیم کرد.
انواع آنگل بر اساس نوع موتور (سیستم تغذیه)
به‌طور کلی سیستم تغذیه و تولید نیرو برای استفاده از آنگل‌ها، دو مدل هستند. آنگل با ایرموتور و میکروموتور! آنگل با ایرموتور، با هوای فشرده کار می‌کند (موتور بادی)، اما در مدل میکروموتور نیروی چرخش از طریق نیروی الکتریکی ایجاد می‌شود.
انواع آنگل بر اساس طریقه قرارگیری فرز
از لحاظ قرارگیری فرز، آنگل‌های دندانپزشکی به دو دسته پوش باتن و ناخنکی تقسیم می‌شوند. قرار گیری فرز یعنی اینکه فرز چگونه بر روی هد آنگل قفل می‌شود. در آنگل پوش باتن فرز به راحتی با فشار دکمه مخصوص آزاد یا قفل شده اما در آنگل ناخنکی فرز با یک سیستم قفل نوع “ناخنک” (لچ) نگه داشته می‌شود.
انواع آنگل بر اساس نوار انت‌ها (رنگ‌بندی نوار)
نوار رنگ‌بندی شده بر روی آنگل‌ها نشان‌دهنده نسبت انتقال دور و میزان چرخش آنگل هستند. توضیح هرکدام از رنگ‌ها به شرح زیر است:
- آبی: نسبت ۱:۱ یعنی آنگل سرعت ثابت دارد (نه افزایش دور، نه کاهش).
- قرمز / نارنجی: نسبت ۱:۵ یعنی مدل آنگل افزاینده دور است (سرعت خروجی بیشتر از ورودی).
- سبز: نسبت‌هایی که نشان‌دهنده کاهش دور آنگل هستند (مثال: 1:2، 1:4، 1:10، که خروجی دور کمتری نسبت به ورودی دارد).
- مشکی: نسبت‌های بسیار پایین (مثل 1:22 یا 1:25) که برای کارهای خاص مثل جراحی یا ایمپلنت خیلی مناسب‌اند چون توان گشتاور بالا با سرعت خیلی پایین دارند.
انواع آنگل بر اساس کاربرد درمانی
- آنگل روتاری: آنگل روتاری مخصوص تراشیدن عج یا مینای دندان است. این آنگل می‌تواند تا حدود ۳۰,۰۰۰ دور در دقیقه برسد.
- آنگل اندولیفت (آنگل اندو): مخصوص درمان اندو (عصب کشی) است؛ سرعت آن پایین‌تر بوده و می‌تواند حرکت رفت و برگشت داشته باشد و به‌طور معمول برای فایل‌های اندو استفاده می‌شود.
- آنگل ایمپلنت: برای جراحی ایمپلنت طراحی شده؛ دارای سر کوچک‌تر، امکان اسپری آب از داخل (برای خنک سازی محل ایمپلنت) و قدرت زیاد است تا در فرآیند ایمپلنت‌گذاری دقیق عمل کند.
برای خرید و تهیه آنگل دندانپزشکی به چه نکته‌هایی توجه کنیم؟
همانطور که گفته شد، آنگل‌های دندانپزشکی یکی از پُرکاربردترین و حیاتی‌ترین تجهیزات دندانپزشکی به حساب می‌آیند. به همین دلیل، توجه کردن به برخی نکته‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. اولین و مهم‌ترین نکته در خرید توجه به نوع آنگل بر اساس سیستم تغذیه است. اگر ایرموتور دارید آنگل مناسب همان سیستم و اگر میکروموتور دارید نیز آنگل مناسب آن را تهیه کنید.
نسبت چرخش، سیستم نگه‌داشتن فرز، کیفیت ساخت و جنس بدنه، سیستم خنک‌سازی، قابلیت استریل شدن و سازگاری با انواع فرزها می‌توانند سایر موارد مهم و حائز اهمیت در خرید آنگل دندانپزشکی باشند. همچنین انتخاب یک فروشگاه معتبر و باسابقه مانند رایکا دنتال نیز بسیار مهم است. رایکا دنتال از آن دست فروشگاه‌هایی بوده که تجربه‌ای درخشان و تخصصی در زمینه فروش تجهیزات دندانپزشکی دارد. به همین دلیل انتخاب این فروشگاه اقدامی هوشمندانه تلقی می‌شود.
جمع‌بندی
به‌طور کل، آنگل دندانپزشکی ابزاری است که کاربردهای گسترده‌ای در زمینه درمان و ترمیم دندان‌ها دارد. طراحی زاویه‌دار، دوام بالا، قابلیت سازگاری با انواع فرزها و تولید حرارت کم، باعث شده تا این ابزار هم برای دندانپزشک راحت و کارآمد باشد و هم ایمنی و راحتی بیمار را تضمین کند. انتخاب صحیح آنگل بر اساس نوع موتور، نسبت چرخش، کیفیت ساخت و سیستم خنک‌کننده، نقش مهمی در افزایش کیفیت درمان و طول عمر ابزار دارد.
سوالات متداول
آیا آنگل و توربین دندانپزشکی یکی هستند؟
خیر، توربین با هوا کار می‌کند و سرعت بسیار بالایی دارد، اما آنگل با سرعت و گشتاور قابل کنترل (از طریق نیروی الکتریکی) می‌چرخد و حرارت کمتری تولید می‌کند.
قیمت آنگل دندانپزشکی چقدر است؟
قیمت آنگل‌های دندانپزشکی با توجه به عامل‌های مختلفی تعیین می‌شود. نسبت دور و چرخش آنگل، نوع آنگل از نظر سیستم تغذیه، برند تولید کننده و نوسان‌های ارزی و اقتصادی در تعیین قیمت آنگل دندانپزشکی موثر هستند.
آیا همه آنگل‌ها با انواع فرزها و کاربردهای مختلف سازگار هستند؟
خیر، همه آنگل‌ها با انواع فرزها و کاربردها سازگار نیستند. این سازگاری به نوع هد آنگل، سیستم نگه‌داشتن فرز و ابعاد فرز بستگی دارد.