از دست رفتن دندانها، یکی از عاملهای اصلی و مهم در جهت کاهش اعتماد به نفس و زیبایی افراد است. علاوهبر این موارد، زندگی روزمره و عادی نیز مختل خواهد شد. مانند عدم توانایی در درست صحبت کردن و جویدن غذا! امروزه بهترین راهکار برای جایگزین کردن دندانهای خراب و از دست رفته، ایمپلنت و دندان مصنوعی هستند.
ایمپلنتها به عنوان جایگزینی دائمی و پایدار برای دندانهای از دست رفته شناخته میشوند، در حالی که دست دندان بیشتر برای افرادی بهکار میرود که بهدنبال روشی سریعتر و مقرونبهصرفهتر هستند. هر کدام از این دو روش ویژگیها، مزایا و محدودیتهای خاص خود را دارند و انتخاب میان آنها بستگی به شرایط فک، سلامت لثه و بودجه دارد. در ادامه این محتوا به مقایسه دندان مصنوعی و ایمپلنت میپردازیم تا به هنگام انتخاب میان این دو، اطلاعات کافی و درست در اختیار داشته باشید.
ایمپلنت خوبه یا دست دندان؟
اجازه دهید در همین آغاز کار یک دید کلی از اینکه ایمپلنت خوبه یا دست دندان به شما عزیزان بدهیم. در نگاه کلی، ایمپلنت دندان از نظر دوام، زیبایی و عملکرد، برتری نسبی در مقابل دست دندان دارد؛ اما این برتری، دلیلی بر کمکاربرد بودن دست دندان نیست. دست دندان یا دندان مصنوعی همچنان با گذشت سالها و پیشرفت دانش پزشکی، یکی از مهمترین انتخابها برای جایگزینی چند یا تمام دندانها محسوب میشود. بهخصوص در مواقعی که بیمار شرایط استخوانی دندانهایش و حتی شرایط اقتصادیاش مناسب نباشد؛ دست دندان در اولویت است.
کاربرد ایمپلنت چیست؟
ایمپلنت یکی از شیوههای پُرطرفدار جایگزینی دندانهای از دست رفته محسوب میشود؛ زیرا ظاهر آن شباهت زیادی به دندان طبیعی انسان دارد. همین موضوع باعث شده، مشخص نباشد که دندانهایتان طبیعی و واقعی است یا ایمپلنت! درواقع ایمپلنت شامل یک پایه فلزی است که در استخوان فک کاشته میشود. این پایه بعد از مدتی با استخوان جوش میخورد و مانند ریشه طبیعی دندان عمل میکند.
در ادامه مهمترین کاربردهای ایمپلنت را ذکر کردیم:
- جایگزینی یک دندان منفرد از دست رفته
- پر کردن فضای خالی چند دندان مجاور
- تثبیت پروتز کامل (دست دندان متحرک) برای جلوگیری از لغزش آن
- بهبود عملکرد جویدن و گفتار
- حفظ تراکم و ساختار استخوان فک
کاربرد دست دندان چیست؟
دست دندان یا همان دندان مصنوعی، پروتزهای متحرکی هستند که بر روی لثه قرار میگیرند. این دندانهای مصنوعی قابلیت این را دارند که بهطور کامل تمام دندانها را پوشش دهند. حتی میتوان از آن برای بخشی از دندانها (به عنوان نمونه فقط ردیف بالا یا پایین) استفاده کرد. از دست دندان بهطور معمول برای بیمارانی استفاده میشود که استخوان فکشان تحلیل رفته است. همچنین افرادی که نمیخواهند جراحی انجام دهند، میتوانند از دست دندان بهرهمند شوند.
برخی از مهمترین کاربردهای دست دندان:
- جایگزینی چند دندان از دست رفته در یک فک
- جایگزینی کامل دندانهای هر دو فک
- بازگرداندن زیبایی لبخند و فرم صورت
- کمک به تلفظ و بهبود گفتار در افراد بیدندان
- گزینه موقت قبل از انجام ایمپلنت یا سایر درمانها
به نقل از وبسایت bupa.co.uk:
A dental implant consists of a titanium screw that’s fixed into your jawbone. A replacement tooth, also known as a crown, is then placed on top.
Dentures are removable plastic or metal frameworks that carry multiple false teeth. Depending on how many teeth you are missing, you might need full or partial dentures.
ترجمه به فارسی:
ایمپلنت دندان از یک پیچ تیتانیومی تشکیل شده است که در استخوان فک شما ثابت میشود. سپس یک دندان جایگزین، که به عنوان تاج نیز شناخته میشود، روی آن قرار میگیرد.
دندان مصنوعی، چارچوبهای پلاستیکی یا فلزی قابل جابجایی هستند که چندین دندان مصنوعی را در خود جای میدهند. بسته به تعداد دندانهای از دست رفته، ممکن است به دندان مصنوعی کامل یا جزئی نیاز داشته باشید.
مقایسه کاربرد و هدف ایمپلنت و دست دندان
هر دو روش (ایمپلنت و دست دندان) برای زیبایی دندانها انجام میشود؛ اما با این حال تفاوتهایی با هم دارند. تفاوتهای این دو روش به قدری است که به سادگی و در لحظه نمیتوان یکی از آنها را انتخاب کرد. نیازمند بررسی دقیق دندانپزشک متخصص است. در ادامه تفاوتهای ایمپلنت و دست دندان را در قالب یک جدول توضیح دادیم.
| مورد استفاده | ایمپلنت دندان | دست دندان مصنوعی |
| تعداد دندانهای از دست رفته | مناسب برای جایگزینی یک یا چند دندان | مناسب برای جایگزینی چند یا تمام دندانها |
| نوع بیمار | افرادی با استخوان فک سالم و لثه قوی | افرادی با تحلیل استخوان یا شرایط نامناسب برای جراحی |
| نوع درمان | درمان دائمی و ثابت | درمان موقت یا متحرک |
| هدف اصلی | بازگرداندن عملکرد کامل جویدن و گفتار | پر کردن سریع فضای خالی دندانها با هزینه کمتر |
| مدت زمان آمادهسازی | چند ماه (بهدلیل جوش خوردن پایه در استخوان) | چند هفته (قالبگیری و ساخت سریعتر) |
| تأثیر بر استخوان فک | حفظ استخوان و جلوگیری از تحلیل | بدون تأثیر مثبت، احتمال تحلیل در بلندمدت |
بررسی ویژگیهای ایمپلنت و دست دندان
حال که با کاربردها و اهداف هرکدام از این دو روش ترمیمی و زیبایی دندان آشنا شدید، وقت آن رسیده از ویژگیهای کلی و مشخصات هرکدام آگاهی پیدا کنید. ویژگیهایی نظیر جنس، دوام، ثبات، زیبایی و… را در جدول زیر بیان کردیم.
| ویژگی | ایمپلنت دندان | دست دندان مصنوعی |
| جنس | پایه تیتانیومی با روکش سرامیکی یا زیرکونیا | اکریلیک یا ترکیب رزین و فلز |
| ثبات و قرارگیری | ثابت در استخوان فک، بدون حرکت | متحرک روی لثه، ممکن است نیاز به چسب داشته باشد |
| دوام | طول عمر بالا (تا مادامالعمر) | ۵ تا ۱۰ سال بسته به مراقبت |
| عملکرد جویدن | مشابه دندان طبیعی و قوی | ضعیفتر، مخصوصاً در غذاهای سفت |
| زیبایی | بسیار طبیعی و هماهنگ با سایر دندانها | قابل قبول، اما حس مصنوعی دارد |
| احساس در دهان | راحت و طبیعی | ممکن است باعث سنگینی یا لقی شود |
| مراقبت | مشابه دندان طبیعی (مسواک و نخ دندان) | نیازمند شستوشو و خارج کردن روزانه |
| زمان درمان | طولانیتر (۳ تا ۶ ماه) | سریعتر (۱ تا ۳ هفته) |
| هزینه | بالا | پایینتر و مقرونبهصرفهتر |
مقایسه مراقبت و نگهداری از دست دندان و ایمپلنت
یکی از تفاوتهای مهم میان دست دندان و ایمپلنت، در نگهداری و مراقبت از آنهاست. نحوه تمیزکردن ایمپلنت همانند دندانهای طبیعی بوده و نیازمند بهداشت روزمره معمول است. منتهی دست دندان، به تمیزکاری و بهداشتی فراتر از معمول نیاز دارد. باید دست دندان متحرک را خارج از دهان تمیز کنید. همچنین خارج کردن دست دندان از دهان هر شب قبل خواب توصیه میشود. زیرا متحرک بودن آن در مدت زمان طولانی میتواند به لثه آسیب بزند. عدم توجه کافی به مراقبت و نگهداری از دندانهای مصنوعی و جایگزین، عمر مفید و سلامت آنها را کاهش میدهد.
جدول زیر نکتههای مراقبتی و نگهداری از ایمپلنت و دست دندان را بهطور کامل به شما نشان میدهد:
| مورد مقایسه | ایمپلنت دندان | دست دندان مصنوعی |
| نحوه تمیز کردن | مشابه دندان طبیعی: مسواک نرم و نخ دندان مخصوص ایمپلنت | باید هر شب خارج شود و با برس مخصوص و مواد شوینده غیرساینده تمیز گردد |
| مدت زمان مراقبت روزانه | ۲ تا ۳ مرتبه مسواک و نخ دندان مانند دندانهای طبیعی | نیاز به شستوشو پس از هر وعده غذایی و نگهداری در محلول ضدباکتری در طول شب |
| مراقبت دورهای در مطب | چکاپ سالانه یا هر شش ماه برای بررسی وضعیت لثه و اتصال ایمپلنت | نیاز به تنظیم و بررسی دورهای جهت پیشگیری از لقی یا آسیب به لثه |
| خطر عفونت یا التهاب | در صورت رعایت بهداشت، بسیار پایین | در صورت تمیز نکردن صحیح، احتمال قارچ دهانی و التهاب لثه بالا است |
| نکته مهم | اجتناب از فشار بیش از حد در روزهای ابتدایی و رعایت بهداشت لثه | عدم استفاده از آب داغ یا مواد سفیدکننده قوی هنگام شستوشو |
یکی دیگر از نکتههای مهم در نگهداری ایمپلنت، استفاده از نخ دندان مخصوص و مسواک بیندندانی است. بهطور کل ایمپلنت همانند دندان طبیعی بوده و باید مداوم به صورت اصولی و از آن نگهداری کنید. برای آگاهی بهتر و اصولی از شیوههای نگهداری از دندانهای جایگزین (ایمپلنت و پروتز مصنوعی) از دندان پزشک خود مشورت بگیرید.
مقایسه دست دندان و کاشت ایمپلنت از لحاظ هزینه
هزینه این دو روش اختلاف بسیار زیادی باهم دارند. بهاین صورت که تهیه دندان مصنوعی اقتصادیتر از کاشت ایمپلنت برای چند دندان خواهد بود. علت گرانتر بودن ایمپلنت در این است که ماندگاری بالا و تقریباً مادامالمعری دارد. ارزان بودن دست دندان نیز به ماندگاری کم و موقت بودن آن برمیگردد. با این حال هزینه نهایی هر روش به عواملی مانند تعداد دندانهای از دسترفته نیز بستگی دارد.
چرا ایمپلنت گرانتر بوده و دست دندان ارزانتر؟ پاسخ این سوال در فرآیند اجرای دو شیوه است. ایمپلنت بهدلیل نیاز به جراحی، قطعات تخصصی (مانند فیکسچر و اباتمنت)، و جلسات درمانی متعدد، هزینه بالاتری دارد. در مقابل، دست دندان در مدت زمان کوتاهتری ساخته میشود و نیازی به جراحی ندارد، به همین دلیل هزینه نهایی آن نیز کمتر است.
شرح مزایا و معایب ایمپلنت
با وجود اینکه ایمپلنت روشی پیشرفته و پُرکاربرد است؛ درکنار مزیتهای فراوان، معایب خاصی نیز دارد. در ادامه بهطور مفصل مزایا و معایب ایمپلنت را توضیح میدهیم.
مزایا ایمپلنت:
- ماندگاری بسیار بالا (در صورت مراقبت)
- عملکرد و زیبایی مشابه دندان طبیعی
- حفظ سلامت استخوان فک
- بدون آسیب به دندانهای مجاور
- عدم نیاز به خارج کردن یا نگهداری خاص
معایب ایمپلنت:
- هزینه بالاتر نسبت به سایر روشها
- نیاز به جراحی و دوره بهبودی
- نامناسب برای افراد با استخوان فک تحلیل رفته
- طول مدت درمان بیشتر (چند ماه برای جوش خوردن پایه)
مزایا و معایب دست دندان
بهطور کل دست دندان راهحلی سریعتر و اقتصادیتر برای جایگزینی دندانهاست، اما دوام و ثبات آن کمتر از ایمپلنت است. در ادامه به بررسی کامل و جامع مزایا و معایب این روش خواهیم پرداخت:
مزایای دست دندان:
- هزینه پایینتر و اقتصادیتر
- بدون نیاز به جراحی
- قابل استفاده برای بیماران با تحلیل استخوان فک
- زمان آمادهسازی سریع
- قابل تعمیر و تعویض
معایب دست دندان:
- احتمال لق شدن یا جابجایی در دهان
- احساس وجود جسم خارجی
- عدم توانایی در جویدن درست
- نیاز به خارج کردن و تمیز کردن منظم
- احتمال تحلیل استخوان فک در بلندمدت
نتیجهگیری
جایگزین کردن دندانهای از دست رفته و تخریب شده، با دندانها و پروتزهای مصنوعی، راهکاری مهم در جهت برگشتن زیبایی دهان و دندان و مهمتر از همه اعتماد به نفس و زندگی راحتتر به حساب میآیند. اگر به دنبال طول عمر بالای دندان جایگزین و زیبایی طبیعی آن هستید، ایمپلنت مناسب است. البته باید بدانید که هزینه بالایی دارد. منتهی اگر به دنبال هزینه پایینتر و درمان سریعتر هستید، انتخاب شما باید دست دندان باشد. در نهایت، اینکه ایمپلنت خوبه یا دست دندان، همه جوره به تصمیم نهایی دندانپزشک متخصص بر اساس شرایط فک، سلامت دهان و بودجه خودتان بستگی دارد.
ممنون از اینکه تا پایان این محتوا از رایکا دنتال همراه ما بودید. اگر برای تهیه دندان مصنوعی و ایمپلنت نیاز به مشاوره و اطلاعات تخصصی دارید میتوانید با کارشناسان ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
سن مناسب برای ایمپلنت و دست دندان چیست؟
بهطور معمول افراد بالای 18 سال که بهطور تقریبی رشد فک آنها کامل شده و بهنوعی استخوان کافی دارند، کاشت ایمپلنت مناسب است. با این حال دست دندان شامل محدودیت خاص سنی نمیشود.
هزینه انجام خدمات ایمپلنت و دست دندان چقدر است؟
هزینه ایمپلنت به عوامل مختلفی مانند جنس پایه، برند، تعداد دندانها و نوع جراحی بستگی دارد و بهطور معمول چندین برابر دست دندان است. در مقابل، دست دندان گزینهای اقتصادیتر است و هزینه آن به نوع پروتز (کامل یا جزئی) و جنس مواد بستگی دارد. برای استعلام قیمت خدمات ایمپلنت و دست دندان باید با دندانپزشک مربوطه ارتباط برقرار کنید.
در چه مواقعی از ایمپلنت استفاده میشود؟
ایمپلنت بهطور معمول برای بیمارانی که یک یا چند دندان خود را از دست دادهاند اما هنوز بافت استخوانی فک کافی و لثه سالم دارند پیشنهاد میشود. این روش برای افرادی که به دنبال راهحلی دائمی، زیبا و بادوام هستند مناسب است. همچنین از آنجایی که دست دندان یک نوع پروتز متحرک به حساب میآید در بسیاری از مواقع، لق بودن آن افراد را آزرده خاطر میکند. در این صورت ایمپلنت بهترین انتخاب است.
در چه مواقعی از دست دندان استفاده میشود؟
اگر تمام دندانها از دست بروند و تخریب شوند، استفاده از دست دندان انتخاب مناسبی خواهد بود. زیرا در حالت از دست رفتن بخش زیادی از دندانها استخوان فک شرایط مساعد و مطلوبی برای اجرای ایمپلنت ندارد. این روش همچنین برای بیمارانی که به دنبال جایگزین سریع و مقرونبهصرفه هستند، انتخابی ایدهآل است.
آیا دست دندان و ایمپلنت نیازمند تعویض هستند؟
دست دندان بله، این پروتز متحرک طبق پیشنهاد دندانپزشکان و دندانسازان، هر 5 تا 10 سال باید تعویض شود؛ ولی ایمپلنت نیاز به تعویض ندارد و دائمی است (البته به شرط مراقبت و نگهداری اصولی).
